Filozof Diyojen’in gündüz vakti elinde lamba ile Atina sokaklarında dolaştığında kendinisine
- “Ne yapıyorsun?”
diye soranlara verdiği cevap
- “Adam arıyorum, Adam!” olmuş..
Büyük İskender, Diyojen'i, birbiri üstüne yığılmış insan kemikleri içinden bir şey ararken görerek ne yaptığını sorduğunda ise:
-"Babanızın kemiklerini arıyorum, ama hangisinin kölelere, hangisinin babanıza ait olduğunu kestiremiyorum." der.
✔️İnsan, yalnızca var olmakla değil, ahlaki değerler ve bilgelik ile tanımlanır. Fakat toplum, gerçek "adam" olmayı bırakıp, yüzeysel değerlere kapılmıştır. Diyojen, bu durumun çarpıklığını sert bir ironiyle gözler önüne serer.
✔️Ölüm ise, insanlık için nihai eşitleyicidir. Büyük İskender gibi bir imparator dahi sıradan bir köleyle aynı yazgıyı paylaşır. Diyojen burada, hiyerarşilere bağlı gururu anlamsızlaştırır ve insanoğlunun faniliğini hatırlatır.
📌Bu iki anekdot, Diyojen'in hem ahlak hem de toplumsal statü konularında sert bir eleştirmen olduğunu gösterir. Birincisi erdemsiz bir toplumu, ikincisi ise insanın kendi ölümlülüğünü unutarak güce olan tutkularını eleştirir. Diyojen’in tavrı, sade ve dürüst bir yaşamı savunurken toplumun yapay değerlerini alaşağı etmeye çalışan bir felsefi tutumu yansıtır.
